Zanim zaczniemy mówić o tym jak stworzyć ergonomiczne miejsce pracy to wyjaśnijmy sobie czym jest w ogóle ergonomia. I tutaj mamy definicję ściągnięta prosto z Wikipedii
Ergonomia (gr. εργον – 'praca’ i νομος – 'prawo’) – nauka o pracy, czyli dyscyplina naukowa zajmująca się przystosowaniem narzędzi, maszyn, środowiska oraz warunków pracy do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka.
Możemy wyróżnić ergonomię koncepcyjną (wprowadzanie zasad ergonomii podczas opracowania koncepcji oraz projektowania) i ergonomię korekcyjną (korektę warunków pracy na drodze modernizacji już funkcjonujących stanowisk pracy z użyciem maszyn, urządzeń), ale to nie o tym będziemy mówić więc nie będę tego dalej rozwijał.
Ergonomia a BHP
Skoro ergonomia zajmuje się przystosowaniem narzędzi, maszyn i środowiska pracy to czy to nie jest to samo co zasady BHP? No nie do końca. BHP określa minimalne warunki pracy, jakie muszą być realizowane przez pracodawcę i pracownika w celu uchronienia pracownika przed zagrożeniami niesionymi przez urządzenia, maszyny, procesy pracy. Czyli zasady i reguły bhp to kompromis jaki musi mieć miejsce między tym „co być powinno”, a „co trzeba”
UWAGA!
Podsumowując zależności między ergonomią, ochroną pracy, higieną i bezpieczeństwem pracy można cytując Edwarda Franusa(1992) powiedzieć:
„Do uwolnienia człowieka od zagrożeń i do stworzenia mu optymalnych warunków do pracy prowadzą dwie odrębne drogi: bezpośrednia i pośrednia. Pierwszą z nich, polegającą na walce z zagrożeniami w praktyce, wybrała ochrona pracy i bhp, drugą, polegającą na naukowo-teoretycznym wsparciu walki, wybrała ergonomia. Obie drogi prowadzą do jednego celu i obie są niezbędne, ponieważ rozwój cywilizacji technicznej nie
szczędzi człowiekowi zagrożeń i nie uwolni go od nich w przyszłości. Wspólne działania mogą go jednak w znacznym stopniu uchronić.”
Ergonomia stanowiska pracy
Co to w ogóle znaczy ergonomiczne stanowisko pracy. Wiemy już ze ergonomia to nauka zajmująca się przystosowywaniem narzędzi, maszyn i środowiska pracy pod człowieka więc ergonomiczne stanowisko pracy będzie stanowiskiem odpowiednio przystosowanym pod osobę pracującą. W skrócie jest to stanowisko, które zapewnia komfort pracy i eliminuje zagrożenia związane z wykonywaną pracą.
Na co zwrócić uwagę projektując ergonomiczne stanowisko pracy (praca biurowa)
Centralny Instytut Ochrony Pracy dokładnie opisał, o co powinniśmy zadbać i jak powinno wyglądać ergonomiczne stanowisko pracy (Pełne opracowanie). Pracując przy biurku powinniśmy zadbać o takie kwestie jak:
Odpowiednie biurko
Biurko powinno mieć blat o minimalnych wymiarach 100 x 80cm, możliwość regulacji wysokości. Najlepiej jeżeli byłoby jasnego koloru oraz miało zaokrąglone brzegi.
Fotel biurowy
Odpowiedni fotel powinien być na pewno wyposażony w taką podstawę jak regulacja wysokości siedziska. Specjalnie wyprofilowane oparcie. Regulację kąta nachylenia oparcia, a także regulowane podłokietniki.
O tym jak wybrać odpowiedni fotel mówiliśmy w poprzednim wpisie – LINK.
Monitor
Monitor powinien być ustawiony w takiej odległości od oczu, aby możliwe było objęcie wzrokiem całej jego powierzchni bez konieczności kręcenia głową. Odpowiednia odległość to około 40-70 cm. Górna krawędź monitora powinna być nieco poniżej linii wzroku, aby ekran znajdował się pod kątem 15°- 20° w stosunku do linii wzroku użytkownika.
W przypadku dwóch monitorów każdy z monitorów powinien być ustawiony prostopadle do linii widzenia, dotyczy to zarówno monitorów znajdujących się po lewej jak i po prawej stronie monitora głównego.
Oświetlenie
Niezależnie od tego czy pracujesz przy monitorze, czytasz firmowe dokumenty lub sporządzasz notatki na papierze zadbaj o to, aby Twoje stanowisko pracy było oświetlone światłem o natężeniu 500 lumenów. Jest to odpowiednik standardowej żarówki o mocy ok. 50W. Obecnie na rynku jest wiele lamp LED z możliwością regulacji jasności, dzięki czemu możemy dopasować oświetlenie odpowiednio do wykonywanej pracy.
Temperatura
Optymalna temperatura w miejscu pracy to 21,5° C – pozwala ona na najefektywniejszą pracę. Zmiana tej wartości nawet o jeden stopień może spowodować spadek wydajności.
Hałas
Hałas wpływa na koncentrację, poziom stresu i zdolność kreatywnego myślenia
Zadbaj odpowiednie wyciszenie miejsca pracy lub słuchaj relaksujących dźwięków podczas pracy
Ergonomiczne stanowisko pracy a prawo – WAŻNE
Prawo nakłada na pracodawcę obowiązek zaprojektowania i dostosowania miejsca pracy przy komputerze dla wszystkich nowych pracowników, jak i już zatrudnionych jeśli zajdzie zmiana w ich środowisku pracy (zmiana pozycji, zadań, biurka lub komputera) – Dyrektywa Rady 90/270/EWG oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dn. 1 grudnia 1998r oraz 26 września 1997r. . I taka ciekawostka 82% FIRM NIE STOSUJE SIĘ DO TEGO WYMOGU PRAWNEGO (badania Dynamic Markets Research 2010).
Korzyści dla pracodawcy związane z inwestycją w ergonomiczne stanowisko pracy
Do najważniejszych korzyści możemy zaliczyć:
- większa efektywność w pracy (mówiliśmy o tym w ostatnim odcinku na przykładzie pracy przy biurku z regulowaną wysokością – LINK),
- dbałość o zdrowie pracowników przekłada się na zmniejszenie nieobecności z powodu chorób lub stresu,
- pracownik przy dopasowanym stanowiska pracy będzie bardziej się angażował w pracy jeżeli będzie miał zapewnione komfortowe i wygodne warunki pracy.
